Historiek

Professor Paesmans werd geboren op 20 september 1900 te Kozen. Hij werd tot priester gewijd in het Groot Seminarie te Luik op 19 april 1925. Na zijn opleiding te Leuven tot ingenieur-agronoom in 1928 werd hij door de bisschop aangesteld tot priester-leraar in het Sint Jozefscollege te Hasselt. Als inwonend professor gaf hij er de wetenschappelijke vakken in de afdelingen van Latijns-Griekse en wetenschappelijke humaniora alsmede van de toen nog resterende landbouwvakken van haar initiële landbouwkundige afdeling.

Doch deze op zich zelf zware opdracht van priester-leraar kon hem als boerenzoon uit Kozen niet volledig bevredigen. Via moederskant oefenden de voorbeelden van zijn heerooms, E.H. Jozef-Blasius Senden en E.P. Scheulist Alexis Senden, al in zijn studententijd veel invloed op hem uit. Op 3 augustus 1918 had dat reeds tot gevolg dat Paesmans, in gezelschap van zijn medestudenten van de Rethorica ter gelegenheid van hun “afscheidsdrink”, de publieke eed uitsprak dat hij zijn laatste pint bier van zijn leven had gedronken en voortaan als geheelonthouder door het leven zou gaan. Hier legde hij de kiem voor zijn latere strijd tegen alcoholisme. Het was dan ook niet verwonderlijk dat hij steeds meer sociaal-bewogen werd, ten zeerste bekommerd voor bijzondere minderbedeelden en zij die door verslavende omstandigheden in de maatschappij onderuit waren gegaan.

De vaststelling dat voor drankbestrijding bij gezinnen het feitelijk ook noodzakelijk bleek alcoholvrije ontspanning aan te kunnen bieden, leidde in 1935 er toe dat coiffeur Jelle voorstelde om voor dergelijk initiatief zijn huis ter beschikking te stellen. Al snel bleek het ontspanningszaaltje te klein om ongestoord ook aan opvang van kinderen van alcoholisten te doen. Daarom werd in 1936 de oude danszaal (Campina) met haar twee bovenkamertjes gehuurd in de Badderijstraat. In 1943 werd het spoorwegcomplex van het station van Hasselt gebombardeerd. Er werd tijdens één van de raids tragisch gemist en een kettingbom vernielde grotendeels het dak van het gebouw. De eigenaar bleek bereid de gehavende zaal goedkoop te verkopen. De schade werd zo goed mogelijk door de medewerkers van E.H. Paesmans hersteld zodat tenminste de activiteiten er konden blijven doorgaan.

In 1946 stichtte E.H. Paesmans de vzw CARITASWERKEN, hij stond met zijn persoonlijke bezittingen borg en werd officieel als voorzitter aangesteld. Toen is hij begonnen met zijn beroemde bedeltochten met de moto. Buiten allerhande geldelijke giften wist hij ook allerhande in natura los te peuteren. In 1947 kreeg Professor Paesmans de mogelijkheid om de woningen en grond te kopen aan de Kanaalkom. In plaats van de gebouwen in de Badderijstraat te renoveren gaf hij de voorkeur aan deze locatie. Het Volkstehuis zal hier ontstaan! Nieuwe plannen werden opgesteld. Hij riskeerde zelfs aannemer te spelen. Hij wierf 7 metsers en een gepensioneerde ploegbaas aan die hij slechts wekelijks uit zijn bedelbronnen kon betalen. In 1950 kon er gedeeltelijk met de activiteiten gestart worden. In 1953 was ook de rechtervleugel klaar en konden alle activiteiten hier doorgaan.

1966, het jaar van zijn pensionering als priester-leraar betekende ook dat hij in het Volkstehuis kon gaan wonen om er zich nog intensiever met zijn activiteiten bezig te kunnen houden. Na alles wat hierboven vermeld kon er principieel een einde komen aan zijn “bouwverplichtingen”. Doch in 1982 dreigde wederom, ingevolge nieuwe brandweer-onderrichtingen de verplichte noodzaak tot zware verbouwingen. Gelukkig waren de omstandigheden anders dan bij de start. Waar destijds geen overheidshulp beschikbaar was werd thans de overheid wel bereid gevonden tot 50% tussenkomst in de kosten. Maar er was toch nog een belangrijk tekort. Doch Paesmans zou Paesmans niet zijn indien hij zijn moed zou laten vallen. Hij bleef als altijd voor het ontbrekende beroep doen op medewerking en vrijgevigheid en kreeg opnieuw een gunstige respons.

Eind jaren ’80 voelde Professor Paesmans dat zijn lichaam de “dagelijkse verplaatsingen” in en buiten het gebouw niet meer aan kon en verhuisde naar het St. Salvator-rustoord. Hij bleef, zelfs de laatste tijd van uit zijn rolstoel, steeds contact houden met en leiding geven aan zijn naaste medewerkers. Als band met alle sympathisanten stimuleerde hij een contactblaadje uit te geven:”Vrienden van het Volkstehuis”. Dit blaadje wordt tot op de dag van vandaag nog steeds in de periode rond Kerstmis uitgegeven. Op 12/02/1988 werd het 30-jarig bestaan van de oorspronkelijke AA-werking van E.H. Paesmans gevierd. Enkele dagen daarna is hij ziek geworden en op 1 maart 1989 is hij in het St.-Salvatorziekenhuis overleden.